Mijn haat-liefde verhouding met IJsland II
DEEL 2: De ommekeer
Weg van de beschaving
We pikken in waar we bij deel I gestopt zijn: Kopasker. Ik heb net tweemaal het Noorderlicht kunnen fotograferen en we zetten nu onze rondreis verder naar het zuiden. Nog voor we daar toekomen, maken we een tussenstop in Seyðisfjörður. Seyðisfjörður is een klein vissersdorpje dat ligt aan het einde van een 16km lange fjord (Seyðis-fjörður). Het dorpje is omgeven door hoge steile bergflanken en enkel bereikbaar via de bergpas Fjarðarheiði. Deze bergpas neemt je mee tot het hoogste punt van de vlakte, vanwaar je het dorp in de verte ziet liggen. Hoewel er in deze omgeving vrij weinig te doen is, wordt deze route als een van IJslands meest spectaculaire wegen bestempeld. Doordat het dorp zo afgelegen is, kom je er ook weinig toeristen tegen. Enkel wie een rondreis maakt en de bergpas specifiek op zijn lijstje heeft, maakt hier een tussenstop. Die afzondering komt trouwens aan bod in een van mijn favoriete series: Trapped. Deze IJslandse serie speelt zich af in Seyðisfjörður, wanneer het dorp in de winter door een sneeuwstorm volledig afgesloten is van de buitenwereld. De rest verklap ik natuurlijk niet.
De fjord “Seyðisfjörður”, het uizicht vanop de bergpas.
Bovenstaande foto toont het zicht vanop de bergpas die je naar het dorp leidt. Vanaf het hoogste punt daalt de weg kronkelend af tot helemaal in het dal, continu heb je een prachtig zicht op de bergflanken. De foto werd genomen in een van de (helaas) weinig bochten waar je even kan stilstaan met de wagen. Hoewel het uitzicht voortdurend adembenemend is en je heel vaak de neiging hebt om te stoppen, respecteer je toch best de wegcode.
Hoewel de foto een beetje te veel bewerkt is, spreekt de compositie me wel aan. In een landschapsfoto zoek je best naar lijnen of een onderwerp, op die manier leid je de kijker doorheen de foto en heerst er geen chaos. Zonder een specifiek onderwerp of lijnen die je tonen waar je moet kijken, kan het vaak zoeken zijn naar wat je juist ziet. In dit geval nemen de lijnen van de bergflank je mee naar het einde van het dal en wordt dit beeld nog versterkt door de rivier die min of meer parallel kronkelt met de bergflank.
De zuidkust
Na Seyðisfjörður komen we eindelijk toe aan de zuidkust van IJsland. Dit gedeelte spreek het meeste tot ieder zijn verbeelding omdat alles hier op een zakdoek ligt. We merken dit voor het eerst aan Jökulsárlón. Ik had online al gelezen dat je hier best vroeg toekomt om de grote menigte te vermijden, dus net zoals voor Kirkjufell kon ik Maarten een tweede maal overtuigen om vroeg op te staan. Jökulsárlón is het grootste gletsjermeer van IJsland en ligt vlak aan de Ringweg rond IJsland. We kwamen als eerste aan op de parking en ik kon dus in alle rust mijn compositie kiezen.
Dit bleek echter veel moeilijker dan verwacht. In het meer dobberen honderden afgebroken stukken gletsjer, gaande van kleine stukken van 1m tot heuse ijsbergen die tientallen meters in doorsnede zijn. Omdat het meer uitmondt in de oceaan, zijn alle ijsbrokken ook in beweging. Hier had ik niet bij stilgestaan. Ik nam een ijsschots in beeld, prutste aan mijn instellingen, zorgde dat alles in orde was en toen ik op keek, bleek de ijsschots niet meer in mijn beeld te zitten. Daarenboven werkte het weer ook niet echt mee, ik had honderden beelden gezien van een prachtige zonsopgang boven de ijsschotsen en mijn verwachting was helaas ook dat dit wel het geval zou zijn tijdens onze trip naar IJsland. Niks was minder waar, het wolkendek bleef gesloten en de zon kwam er nooit door. De enige noemenswaardige foto die ik nam, toont de chaos van het meer met de verschillende ijsschotsen. Omstreeks 8u30 kwamen de eerste toeristen toe en vanaf 9u de eerste bussen gepakt met Aziaten. Maarten en ik maakten dat we uit de voeten waren en zetten verder koers richting Reykjavik.
Het gletsjermeer Jökulsárlón, vlak na zonsopgang.
Eenmaal weg van Jökulsárlón, ging de auto eigenlijk al vrij snel terug aan de kant. Jökulsárlón maakt namelijk deel uit van de Vatnajökull, een van de grootste gletsjers van Europa en zeker de grootste van IJsland. De gletsjer heeft meerdere gletsjertongen die uitmonden in de Atlantische oceaan aan de zuidkust. Ik had van onze Nieuw-Zeelandse vriend Jed de tip gekregen om hier de weg in de gaten te houden, op een bepaald moment lijkt het namelijk alsof de weg opgaat in een gletsjertong. Ik maande Maarten aan om de auto langs de kant te plaatsen en probeerde me in het midden van de weg te positioneren. Op die manier kon ik de witte lijnen gebruiken als “leading line” naar gletsjertong. Dit lijkt gemakkelijk dan het eigenlijk is, het was namelijk ongeveer 11u in de ochtend en er was reeds vrij veel verkeer op de baan. Maarten hield een oogje in het zeil en waarschuwde me telkens er een auto aankwam. Ik wou echter een foto die scherp was van de voorgrond tot de achtergrond. Geen enkele camera kan dit aan; net zoals je ogen kan je camera maar op een bepaald punt focussen en wordt alles voor of achter dit punt wazig. Om een foto te creëren die van voor tot achter scherp is, moet je eigenlijk verschillende foto’s nemen en telkens scherp stellen op een ander punt in de verte. Later kan je dan in photoshop deze foto’s boven elkaar kleven en krijg je een composiet beeld dat volledig scherp is. Als je goed kijkt naar de foto kan je zien dat er in de verte reeds een auto aankomt. De dreigende wolken en het licht die er net doorschijnt ter hoogte van de gletsjertong zorgen voor een extra bonus.
De weg naar Vatnajökull
Hoe dichter we bij Reykjavik kwamen, des te meer we overspoeld werden door toeristen. Overal waar we stopten stonden bussen geparkeerd, bij bepaalde watervallen moesten we letterijk aanschuiven op het pad richting waterval. Zeker op de befaamde Golden Circle leek het soms alsof we stonden aan te schuiven voor een attractie in Disneyland. Voor wie weinig tijd heeft en naar Reykjavik gaat als citytrip kan ik de Golden Circle zeker aanraden. Het is een toeristische route van 300km die je langs geisers brengt, een waterval waar je kan achter wandelen en het befaamde Þingvellir National Park. In dit park vind je de scheiding tussen het Noord-Amerikaanse en Euraziatische continent en schuift de aarde letterlijk 1 à 2cm per jaar uit elkaar. Ik voelde me niet echt op mijn gemak tussen de massa toeristen en raakte wat ontmoedigd door de mensen die steeds door mijn beeld liepen, of zonder schaamte plaats namen voor mijn camera om zelf een foto te nemen. Dit zorgde ervoor dat ik slechts twee noemenswaardige foto’s meer nam voor we toekwamen in Reykjavik. De foto links is een foto van Skogafoss, een van de bekendste watervallen in IJsland en met zijn 60m hoog werkelijk indrukwekkend. Ik wou net als in Kirkjufell ook bij deze waterval een melkachtig effect creëren door mijn sluitertijd vrij laag te houden. Dit bleek echter niet mogelijk doordat ik geen statief bij had en er nergens een echt geschikte locatie was om mijn camera op de grond te plaatsen. Je ziet het niet op de foto, maar het wemelde van toeristen. Er zijn toch ettelijke uren gekropen in het photoshoppen van de mensen die zich in beeld bevonden.
De rechterfoto is een Instagramlocatie bij uitstek. Het DC-3 Plane Wreck is een Amerikaans vliegtuig dag in november 1973 neerstortte op het strand van Solheimasandur. Het aluminium van het vliegtuig contrasteert super mooi met het zwarte vulkaanzand in de omgeving. Vroeger liep er een zijweg van de ringweg recht naar dit vliegtuig, maar door de opkomst van Instagram en gezien het vliegtuig eigenlijk op een privaat stuk land ligt, werd de weg afgesloten. Vandaag moet je een stevige wandeling over hebben, het is namelijk een dikke 4km vanaf de ringweg naar het vliegtuig. Je bent dus al snel twee uur onderweg voor één foto. Maarten en ik namen opnieuw de beslissing om wat vroeger op te staan zodat we in alle rust een foto konden nemen. Toen we aankwamen waren al wat andere mensen aanwezig en we wachten rustig ons beurt af zodat iedereen zijn foto kon nemen bij het vliegtuig. Dit zal waarschijnlijk de enige foto zijn op mijn website die niet door mezelf is genomen, maar dankzij Maarten had ik wel een zeer coole profielfoto. Op de terugweg zagen we steeds meer mensen en beseften dat we aan de grote meute waren ontsnapt.
Landmannalaugar
Na de drukte langsheen de zuidkust en de Golden Circle stond er nog een uitstap op het programma: Landmannalaugar. Landmannalaugar is een dal in het binnenland en enkel bereikbaar met een 4x4. Er lopen enkel grindwegen naartoe en deze zijn buiten de zomer zelfs niet toegankelijk vanwege de sneeuw en het vele water. Ook als je van plan bent om een 4x4 te huren en Landmannalaugar op eigen houtje te verkennen, moet je bewust zijn dat je regelmatig rivieren moet doorkruisen en deze ook meer dan 1m diep kunnen zijn. Maarten en ik hadden een excursie geregeld met een Superjeep en gids die ons de mooiste plekjes zou tonen.
Landmannalaugar was werkelijk een hoogtepunt van onze reis. De desolaatheid van deze plek is onbeschrijfelijk, de wereld voelt onmetelijk groot aan, nergens valt een mens te bespeuren. De bergen in de omgeving zijn zogenaamde Ryolietbergen, ze hebben een gele, rode, bruine of grijsgroene kleur. Een kenmerk van deze Ryolietbergen is dat ze sterk oplichten wanneer er zonlicht op schijnt. Hier voelde ik me voor het eerst echt landschapsfotograaf. Ik had op voorhand weinig beelden opgezocht van deze plek en er waren tevens geen echte hotspots die al duizend maal te vinden waren op het internet. Ik probeerde bij elke stop het landschap in mij op te nemen en me te laten leiden door wat ik rondom me zag. Drie beelden hebben het uiteindelijk gehaald. Op het eerste beeld had ik wat geluk en valt er wat zwak zonlicht op de middelste berg, waardoor deze wat meer oplicht dan de andere. De middelste foto geeft uitzicht op een meer met de vulkaan Hekla op de achtergrond, wat me hier het meeste aanspreekt zijn de dreigende wolken en ook hier het zonlicht dat op bepaalde plaatsen door de hemel priemt en stukken van het landschap doet oplichten. De derde en laatste foto tenslotte, toont dat je niet altijd moet wachten op het “golden hour” of “blue hour”, ook overdag vallen heus mooie beelden te maken. Ik maakte gebruik van deze heuvelrug om een lijn te hebben in het landschap en het oog mee te nemen naar de achterliggende besneeuwde bergtop.
De reis van 2016 zit er op, hij eindigde wat in mineur met de vele toeristen langs de zuidkust, maar Landmannalaugar zou er toch voor zorgen dat ik ooit terug zou gaan.
Om dit deel niet te lang te maken, beschrijf ik mijn volledige reis van 2019 in een derde en laatste deel. Stay tuned want mijn trip in 2019 was mijn ergste reiservaring ooit. Alles wat fout kon lopen, liep fout en ik eindig als een gebroken man met een degout voor IJsland.